Als ik het voor het zeggen had dan zou ik eerst een paar miljard bij het onderwijs doen. Ik zou de mogelijkheden van flex beperken, en de ziektewet aanpassen zodat werkgevers niet zo lang door moeten betalen bij ziekte. En aanmoedigen dat de diverse brancheorganisatie hun opleidingen op orde hebben. »
Flexwerkers moeten er wel bij horen om de onderdelen van een opleidingsfonds ook te kunnen benutten. »
Of minder flexwerkers of je moet je fonds openen voor flexwerkeers zodat die ook een eerlijke kans krijgen om te investeren in hun menselijk kapitaal. Tenslotte gaat het erom dat je op termijn voldoende mensen kunt krijgen die hun kennis op peil hebben. »
Met een individueel scholingsbudget zoeken mensen die flexibel zijn vooral opleidingen in algemene kennis, die hun employability op de externe arbeidsmarkt bevordert. Maar als het gaat om bedrijfsspecifieke kennis dan heb je kans dat er met dat budget niks gedaan wordt. Het probleem is ook dat er weinig instituties zijn waar je terecht kunt en… »
De ideale arbeidsverhouding is meer vaste arbeidsverhoudingen. Dan kan een organisatie een echt lerende organisatie zijn. Daarnaast moet de de branche zelf de opleidingen op peil houden en de overheid moet investeren in goed onderwijs. »
Hoe hoger het flexaandeel hoe minder je een lerende organisatie bent. »
Goede ondernemers letten zelf op de inzetbaarheid. En zorgen ook dat werknemers circuleren. Dat is heel stimulerend voor innovatie. »
Een probleem voor innovatie is ook dat heel veel branches hun opleidingen niet op orde hebben. Teveel mensen die hun ambacht niet meer goed leren. »
Veel innovaties komen tot stand door leerprocessen op lange termijn waarin je voortdurend allerlei soorten kennis verzamelt en bepaalde routines hebt. Daarvoor heb je een zekere vastigheid nodig in je personeelsbestand. Processen van kennisaccomodatie werken niet als het een duiventil is in je bedrijf. Bovendien zien we dat je meer management lagen nodig hebt om… »
Te veel flexibilisering keert zich uiteindelijk tegen de bedrijven want in flexwerkers wordt niet geïnvesteerd. Het is nu zo dat iedereen roept dat je bij moet scholen, bij moet blijven, je leven lang leren, maar de scholingsfaciliteiten die daarvoor nodig zijn ontbreken. Men teert dan in op het sociaal kapitaal, het menselijk kapitaal. »
Het gaat eigenlijk niet om flexibiliteit. Het gaat om loonkosten. De vraag is of dat op de lange termijn iets oplevert. Want uit onderzoek blijkt dat de arbeidsproductiviteit ook lager wordt. »
Over flexibele arbeidskrachten en de invloed daarvan op de innovatiekracht van bedrijven. Alfred Kleinknecht, emeritus hoogleraar economie. »